- خط محور
خط فرضی یا قانون 180 درجه (180-degree Rule) یا خط محور در فیلم سازی به یک مفهوم مهم در ترکیب بندی و حرکت دوربین اشاره دارد که به حفظ جهت و پیوستگی بصری صحنه ها کمک می کند. این خط فرضی از میان صحنه و بین دو شخصیت اصلی یا میان شخصیت ها و اشیاء اصلی کشیده می شود.
ویژگی ها و کاربردهای خط فرضی:
1. حفظ جهت : خط فرضی به حفظ جهت نگاه و حرکت شخصیت ها کمک می کند. این کمک می کند تا بیننده بتواند به راحتی دنبال کند که چه کسی با چه کسی صحبت می کند یا به چه چیزی نگاه می کند.
2. پیوستگی بصری : با رعایت خط فرضی، پیوستگی بصری صحنه ها حفظ می شود و مانع از ایجاد حس سردرگمی در بیننده می شود.
3. قوانین و استثناها : معمولاً دوربین نباید خط فرضی را قطع کند و باید در یک سمت از این خط باقی بماند. با این حال، در برخی مواقع فیلم سازان ممکن است عمداً خط فرضی را بشکنند تا حس خاصی ایجاد کنند، مثل ایجاد ناآرامی یا سردرگمی.
مثال ها و تکنیک ها:
- دیالوگ بین دو شخصیت : فرض کنید دو شخصیت A و B رو به روی هم نشسته اند. خط فرضی از میان آنها عبور می کند. اگر دوربین در یک سمت این خط باشد، شخصیت A همیشه در سمت چپ کادر و شخصیت B همیشه در سمت راست کادر دیده می شود. این باعث می شود که بیننده به راحتی جهت نگاه و مکالمه آنها را دنبال کند.
- صحنه های اکشن : در صحنه های اکشن که حرکت های سریع و پیچیده وجود دارد، رعایت خط فرضی اهمیت زیادی دارد. برای مثال، در یک مسابقه اتومبیل رانی، خط فرضی به حفظ جهت حرکت ماشین ها کمک می کند و از سردرگمی بیننده جلوگیری می کند.
- پیمایش دوربین : در مواردی که دوربین به دور شخصیت ها یا اشیاء حرکت می کند، می تواند خط فرضی را بشکند. اما این کار باید با دقت و برنامه ریزی انجام شود تا پیوستگی و جهت گیری حفظ شود.
نتیجه گیری:
خط فرضی یکی از اصول اساسی در ترکیب بندی و کارگردانی صحنه هاست که به حفظ پیوستگی بصری و جهت گیری کمک می کند. با رعایت این خط، فیلم سازان می توانند تجربه ای روان و بدون سردرگمی برای بینندگان خود ایجاد کنند و داستان را به صورت موثرتری روایت کنند.
خطی فرضی که بین دو یا چند بازیگر ترسیم می شود و دوربین باید در یک سوی این خط قرار گیرد تا به این ترتیب چند نما که از چند فاصله یا زاویه مختلف به هم پیوند می خورند، در دید بیننده اخلال و ناهمگونی به نظر نیاید.
ویژگی ها و کاربردهای خط فرضی:
1. حفظ جهت : خط فرضی به حفظ جهت نگاه و حرکت شخصیت ها کمک می کند. این کمک می کند تا بیننده بتواند به راحتی دنبال کند که چه کسی با چه کسی صحبت می کند یا به چه چیزی نگاه می کند.
2. پیوستگی بصری : با رعایت خط فرضی، پیوستگی بصری صحنه ها حفظ می شود و مانع از ایجاد حس سردرگمی در بیننده می شود.
3. قوانین و استثناها : معمولاً دوربین نباید خط فرضی را قطع کند و باید در یک سمت از این خط باقی بماند. با این حال، در برخی مواقع فیلم سازان ممکن است عمداً خط فرضی را بشکنند تا حس خاصی ایجاد کنند، مثل ایجاد ناآرامی یا سردرگمی.
مثال ها و تکنیک ها:
- دیالوگ بین دو شخصیت : فرض کنید دو شخصیت A و B رو به روی هم نشسته اند. خط فرضی از میان آنها عبور می کند. اگر دوربین در یک سمت این خط باشد، شخصیت A همیشه در سمت چپ کادر و شخصیت B همیشه در سمت راست کادر دیده می شود. این باعث می شود که بیننده به راحتی جهت نگاه و مکالمه آنها را دنبال کند.
- صحنه های اکشن : در صحنه های اکشن که حرکت های سریع و پیچیده وجود دارد، رعایت خط فرضی اهمیت زیادی دارد. برای مثال، در یک مسابقه اتومبیل رانی، خط فرضی به حفظ جهت حرکت ماشین ها کمک می کند و از سردرگمی بیننده جلوگیری می کند.
- پیمایش دوربین : در مواردی که دوربین به دور شخصیت ها یا اشیاء حرکت می کند، می تواند خط فرضی را بشکند. اما این کار باید با دقت و برنامه ریزی انجام شود تا پیوستگی و جهت گیری حفظ شود.
نتیجه گیری:
خط فرضی یکی از اصول اساسی در ترکیب بندی و کارگردانی صحنه هاست که به حفظ پیوستگی بصری و جهت گیری کمک می کند. با رعایت این خط، فیلم سازان می توانند تجربه ای روان و بدون سردرگمی برای بینندگان خود ایجاد کنند و داستان را به صورت موثرتری روایت کنند.
خطی فرضی که بین دو یا چند بازیگر ترسیم می شود و دوربین باید در یک سوی این خط قرار گیرد تا به این ترتیب چند نما که از چند فاصله یا زاویه مختلف به هم پیوند می خورند، در دید بیننده اخلال و ناهمگونی به نظر نیاید.
